De totale schade loopt in de honderden miljoenen: het noodweer in Brabant en Limburg richtte vorige week enorme schade aan. Vooral tuinders zitten ermee: hun oogst is verwoest én hun kas is aan gruzelementen. Hoe kunnen zij hun kas beschermen?

Tien minuutjes duurde de bui, maar het noodweer in de zuidelijke provincies veroorzaakte vorige week enorme schade aan. Hagelstenen zo groot als tennisballen die met ruim 120 kilometer per uur naar beneden komen, daar kunnen de ruitjes van een kas niet tegenop.

In sommige bedrijven sneuvelden letterlijk duizenden ruiten. De gemiddelde kas in het gebied heeft ongeveer 30.000 ruiten per bedrijf, zo stelt Wim van den Boomen, voorzitter van de glastuinbouwtak van de Zuidelijke Land- en Tuinbouworganisatie (ZLTO). Bij veel bedrijven is zeker een kwart van de ruiten gesneuveld.

Tuinders konden hun kassen niet meer in: te gevaarlijk, er kan glas naar beneden vallen. De oogst kunnen ze wel vergeten, door de kapotte ruiten daalde de temperatuur in de kas flink en werd het te koud voor de plantjes.

Flinke schade dus. De agrariërs hoopten dat de staat financieel bij zou springen, maar het kabinet is niet van plan om de schade te vergoeden. Tuinders moeten zich maar verzekeren, zo stelde een woordvoerder van staatssecretaris Martijn van Dam van Economische Zaken tegen Omroep Brabant.

De meeste tuinders zijn - in tegenstelling tot veel landbouwers - al verzekerd tegen noodweer. Toch blijven de telers met een flinke kostenpost zitten, zo stelt Van den Boomen. Veel verzekeraars keren namelijk alleen de restwaarde uit, terwijl er nieuw glas aangeschaft moet worden. Dan blijft er dus nog een flink gat over.

Dikker glas

Verzekeren is dus verstandig, maar dat dekt niet alle schade. Al dat glas is ook wel erg breekbaar, kunnen tuinders geen ander materiaal gebruiken?

Tegen de hagelbui die afgelopen week over Brabant en Limburg trok, is niet veel bestand, denkt hoogleraar Tuinbouw en Productfysiologie Leo Marcelis van de Universiteit Wageningen. "Deze bui was wel heel extreem."

Maar er zijn wel opties om de kassen te verstevigen. "Je kunt er bijvoorbeeld voor kiezen om dikker glas te gebruiken, dat kan wat meer hebben", aldus Marcelis. "Maar dikker glas laat ook minder licht door. En dat betekent dat de plantjes minder goed groeien." Dat kan flink schelen, zo stelt Marcelis. "De vuistregel is: 1 procent minder licht is 1 procent minder productie."

Hetzelfde probleem speelt bij kunststof: dat is weliswaar steviger, maar laat vaak minder licht door. De brandveiligheid is bij sommige stoffen bovendien een probleem.

Autoruit ook niet bestand

Ook is het mogelijk om voor gehard glas te kiezen, dat extra sterk is. Een ruit van gehard glas met dezelfde dikte is vijf keer zo sterk dan normaal glas. "Dat is ook niet tegen deze bui bestand", denkt Marcelis. "Autoruiten zijn ook van gehard glas, en die zijn ook nog eens gelaagd (twee of meer glasplaten met plastic tussenlagen, Z24). Daar vielen de stenen ook dwars doorheen."

Maar bij een 'normale' stevige hagelbui kan gehard glas wel een optie zijn. Toch is het niet de standaard in de tuinbouw, aldus Marcelis. Gehard glas is namelijk duurder.

Je kas beleggen met gehard glas kan inderdaad een dure grap zijn: wie 10.000 vierkante meter glas wil, is voor normaal tuinbouwglas van 4 millimeter dik zo'n 7 euro per vierkante meter kwijt, vertelt een medewerker van Perdok Glasbouw. Voor gehard glas is dat ongeveer 13 euro per vierkante meter.

Het is de vraag of dat de moeite waard is. Normaal tuinbouwglas kan best tegen een stootje: het overleeft een normale hagelbui in principe wel.

Maar tegen het geweld in Brabant en Limburg was geen kruid gewassen.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl